Een mantelzorger zorgt langdurig en onbetaald voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende persoon met wie hij of zij een persoonlijke band heeft. Dat kan een familielid zijn, maar ook een vriend of kennis. Een mantelzorger is geen beroepskracht. Als een mantelzorger even tijd voor zichzelf wil hebben, kan geregeld worden dat de zorg die de mantelzorger biedt tijdelijk wordt overgenomen. Dit heet vervangende mantelzorg of respijtzorg.